Ακτινικές Κερατώσεις
(Για τα κείμενα και τις εικόνες έγινε χρήση βιβλίων, δημοσιεύσεις, κατευθυντήριες γραμμές για παράδειγμα awmf.org και εισφορές συνάδελφων)
Οι ακτινικές κερατώσεις αντιστοιχούν σε χρόνιες διαταραχές του δέρματος, που προκαλούνται από την υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου που έχε ως αποτέλεσμα τη σωρευτική, κερατινοποίηση. Ως εκ τούτου, βρίσκονται όλο και περισσότερο σε ηλικιωμένους, και υπάρχουν κυρίως στις χρονίως εκτεθειμένες στον ήλιο περιοχές του δέρματος (π.χ., το μέτωπο, τη μύτη, τα μάγουλα το κεφάλι, το πίσω μέρος του χεριού). Υπάρχουν προκαρκινικές αλλοιώσεις, πάνω ή από τις οποίες στο πέρασμα του χρόνου (μήνες έως χρόνια) μπορούν να αναπτυχθούν από ακτινικές κερατώσεις, κακοήθεις όγκοι όπως καρκίνωμα πλακωδών κυττάρων.
Η ακτινική υπερκεράτωση, γνωστή και ως ηλιακή υπερκεράτωση, είναι μια λεπιδώδης ή καλυπτόμενη με κρούστες βλάβη, κυρίως σε εκτεθειμένες στον ήλιο περιοχές.
Θεραπευτικά φαρμακευτικές κρέμες και διαλύματα είναι πολύ αποτελεσματικά από μόνα τους ή σε συνδυασμό με άλλες μορφές θεραπείας, όταν το άτομο εμφανίζει πολλές ακτινικές υπερκερατώσεις.
Θεραπεία
Δεδομένου ότι οι περισσότερες κερατινώσεις είναι σχετικά επιφανειακά, μια χειρουργική διαδικασία δεν είναι απαραίτητη.
Πιθανές μέθοδοι θεραπείας είναι :
1 απόξηση
2 κρυοθεραπεία σε συνδυασμό με μία τοπική θεραπεία με ζελέ που περιέχει δικλοφενάκη (Solaraze) άνω των 3 μηνών
3 δερμοαπόξεση
4 απομάκρυνση ηλεκτροχειρουργικά
5 θεραπεία λέιζερ: αφαιρετικό λέιζερ, franktionale λέιζερ
6 φαρμακευτική θεραπεία:
Μη επεμβατική μέθοδος παριστά η φαρμακευτική αγωγή με τον ανοσορυθμιστή imiquimod (Aldara) ή με το κυτταροστατικό φάρμακο 5 -φθορο- ουρακίλη (Actikerall- Efudix). Οι ουσίες χορηγούνται υπό τη μορφή κρέμας για 6 εβδομάδες για τις ακτινικές κερατώσεις. Το αποτέλεσμα είναι μία αντίδραση φλεγμονής, όπου τα παθολογικά κύτταρα καταστρέφονται εντελώς. Η μέθοδος είναι απλή στη χρήση και παρέχει εξαιρετικά αισθητικά αποτελέσματα. Μειονέκτημα είναι η φλεγμονή που προκαλείται σε αυτές τις περιοχές για 4-6 εβδομάδες.
Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται επίσης για τη θεραπεία ρηχών βασικοκυτταρικών καρκινωμάτων, ειδικά σε περιοχές όπου δεν προτείνετε η χειρουργική επέμβαση, λόγω της πιθανής αντιαισθητικής ουλής (π.χ. ντεκολτέ).
7 φωτοδυναμική θεραπεία
Σε μια μεγάλη και βαριά επιφάνεια προσβολής, γίνεται πρώτα φωτοευαισθητοποίηση με μια ουσία (5- αμινολεβουλινικό οξύ δέλτα) που εφαρμόζεται στο δέρμα. Αυτό πρέπει να δράσει επί 3 ώρες υπό ένα ελαφρύ επίδεσμο. Μετά από αυτό το χρόνο, η ουσία λόγο του μεταβολισμού στα κακοήθη κύτταρα, προστέθηκε σε αυτά τα κύτταρα, αλλά όχι σε υγιή κύτταρα. Από μία μετέπειτα ακτινοβόληση τα φορτωμένο με το 5 – δέλτα- αμινολεβουλινικό οξύ (κακοήθη) κύτταρα επιλεκτικά καταστρέφονται και αντικαθίστανται από φυσιολογικά κύτταρα. Η ακτινοβολία οδηγεί για λίγες μέρες σε μια αντίδραση με ερυθρότητα, απολέπιση, και μερικές φορές οίδημα, που μοιάζει με ηλιακό έγκαυμα. Η κατεργασία διεξάγεται γενικά 2 φορές σε διαστήματα 2 εβδομάδων. Οι επιδράσεις της θεραπείας και τα αισθητικά αποτελέσματα είναι άριστα σε γενικές γραμμές.
8 Χημικό πήλινγκ
Ορισμένα οξέα (τριχλωροξικό οξύ, οξύ φρούτων kojic οξύ, κλπ.), εφαρμόζονται εκτεταμένα μετά από προηγούμενη απολίπανση του δέρματος. Αυτό οδηγεί σε μια δισδιάστατη καταστροφή των κυττάρων της επιδερμίδας, για να αντικατασταθεί αυτή από υγιή κύτταρα μέσα σε μία εβδομάδα. Εκτός από την επιθυμητή απόσταση από το φως των κατεστραμμένων κυττάρων, γίνεται σύσφιξη και λείανση. Τα αποτελέσματα είναι καλά που η μέθοδος επίσης συχνά χρησιμοποιείται για καθαρά αισθητικούς λόγους, για την αναζωογόνηση του δέρματος. Ωστόσο, ένα μειονέκτημα είναι οτι για ένα 1 -2- εβδομάδες το δέρμα είναι ξηρό.
9 συνοδευτική θεραπεία
Μετά την κρυοθεραπεία, ως συμπληρωματική θεραπεία, εφαρμόζεται ένα σκεύασμα που περιέχει δικλοφενάκη (Solaraze), η οποία πρέπει να εφαρμόζεται για 3 μήνες 2χ ημερησίως στο δέρμα. Πλεονέκτημα είναι ότι πυροδοτεί φλεγμονώδεις αντιδράσεις. Σημαντική είναι η χρήση μιας φωτοπροστασίας, για να αποτραπεί η περαιτέρω ζημία μέσω ακτίνων UV. Εδώ ειδικά προτείνονται προϊόντα με υψηλό δείκτη προστασίας στο UVB και UVA. Επιπλέον, το κεφάλι πρέπει να προστατεύεται από τον ήλιο με καπέλα ή καλύμματα. Συνιστάται η τακτική εξαμηνιαία επιθεωρηση.
Παρενέργειες :
Με τις θεραπείες μπορούν να δημιουργηθούν υπερχρωματώσεις ή ουλές.