(Για τα κείμενα και τις εικόνες έγινε χρήση βιβλίων, δημοσιεύσεις, κατευθυντήριες γραμμές για παράδειγμα awmf.org και εισφορές συνάδελφων)

Ακμή

 

H ακμή (= ανάπτυξη) είναι μια φλεγμονώδης νόσος των σμηγματογόνων αδένων.

Συνήθως αρχίζει κατά την εφηβεία μεταξύ του 10ου και 13 έτους. Και διαρκεί για πέντε έως δέκα χρόνια, σε μερικούς ανθρώπους, ακόμη και μετά τα 30 χρόνια ή ακόμη περισσότερο. Εμφανίζεται κυρίως στους σμηγματογόνους αδένες του δέρματος όπως το πρόσωπο, το λαιμό και το ντεκολτέ, την πλάτη και σπάνια στους βραχίονες ή στον αυχένα. Η αιτία της ακμής είναι ασαφής. Διάφοροι παράγοντες φαίνεται να οδηγούν στη δημιουργία αυτής της διαταραχής του δέρματος ή τουλάχιστον να παίξουν ένα ευνοϊκό ρόλο:

#

1 Γενετική προδιάθεση για λιπαρό δέρμα
2 ορμονικές (ανδρογόνων) με ελεγχόμενη παραγωγή σμήγματος    με διέγερση των   σμηγματογόνων αδένων (λιπαρό δέρμα)
3 απόφραξη των σμηγματογόνων αδένων → εμφάνιση από σπυράκια
4 πολλαπλασιασμό βακτηρίων της ακμής στο δέρμα και τους σμηγματογόνους αδένες
5  σπυράκια από χρήση ουσιών (ορισμένα καλλυντικά, έλαια, ιώδιο, χλώριο βρώμιο)
6 λήψη ορισμένων φαρμάκων: Υψηλές δόσεις βιταμίνης Β, το λίθιο, βαρβιτουρικά, κλπ. το κάπνισμα, το στρες, την έλλειψη ύπνου

Μορφές της ακμής:

 Ανάλογα με την επικράτηση των μεμονωμένων αλλοιώσεων ακμής και τη σοβαρότητα υπάρχουν οι ακόλουθες μορφές της ακμής:

Η κοινή ακμή
Η κυστική ακμή
Η μετεφηβική ακμή
Η βλατιδοφλυκταινώδης ακμή
Η φαγεσωρική ακμή

Θεραπεία

Η θεραπεία είναι πάντοτε ατομική και εξαρτάται από τη σοβαρότητα και τη θέση της ακμής σας. Είναι είτε εξωτερική (τοπική), ή επιπρόσθετα με ένα φάρμακο για συστημική νοσηλεία. Σημαντικό για την επιλογή της τοπικής θεραπείας είναι ένας λογικός συνδυασμός των δραστικών συστατικών που αλληλοσυμπληρώνονται. Ως συμπληρωματική θεραπευτική επιλογή είναι ιδιαίτερα κατάλληλα ο καθαρισμός και η φροντίδα του δέρματος με ειδικά σχεδιασμένα για την ακμή – επιρρεπείς προϊόντα δέρματος, πράγμα που μπορεί να βελτιώσει την εμφάνιση του δέρματος.

1 Η αυξημένη ροή σμήγματος αντιμετωπίζεται με συχνό καθαρισμό απολίπανσης, συνθετικά μείγματα, διαλύματα αλκοόλης και φάρμακα (όπως οξύ βιταμίνης Α, παρασκευάσματα για ξήρανση).

2 Η κερατινοποίηση του θυλακίου (πόρου) επηρεάζεται με λειαντικά σωματίδια (ξεφλούδισμα) ή φάρμακο (βιταμίνη Α οξύ, σαλικυλικό οξύ).

3 Η φλεγμονή αντιμετωπίζεται με τοπική θεραπεία ή  χορήγηση αντιβιοτικών (κλινδαμυκίνη, τετρακυκλίνη, ερυθρομυκίνη) και τοπικά παρασκευάσματα που περιέχουν υπεροξείδιο του βενζολίου. Τα αντιβιοτικά μπορεί να απαιτούνται σε χαμηλή δόση επί μακρό χρονικό διάστημα.

4 Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις,  οξύ βιταμίνης Α // ισοτρετινοΐνη ///προστίθεται εσωτερικά. Η θεραπεία είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, αλλά θα πρέπει να συνεχιστεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (6 μήνες – 1 έτος). Αλλά απαιτεί ακριβή τήρηση των οδηγιών θεραπείας. Οι γυναίκες δεν πρέπει να μείνουν έγκυες κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Κάθε 4 εβδομάδες θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μια εξέταση αίματος και ένα τεστ εγκυμοσύνης. Έκθεση στον ήλιο και η κατανάλωση αλκοόλ πρέπει να μειωθεί.

Ακμή και  διατροφή

Υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις στην σχέση της ακμής με τη διατροφή. Η υπερβολική κατανάλωση υδατανθράκων και λίπους οδηγεί σε υπερινσουλιναιμία, η οποία με τη σειρά της ευνοεί τη ακμή. Πιστεύεται ότι τα Ω3 λιπαρά οξέα μειώνουν την ινσουλίνη και με τη σειρά τους βελτιώνουν την ακμή. Πολλές μελέτες αναφέρουν το ρόλο του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων στην ακμή, καθώς ο άνθρωπος είναι το μόνο θηλαστικό που καταναλώνει γάλα και μετά την βρεφική του ηλικία και μάλιστα γάλα που προέρχεται από άλλα θηλαστικά. Πιθανώς αυτό παίζει κάποιο ρόλο στην εμφάνιση ακμής μέσω αύξησης της ινσουλίνης του αίματος.

Τι μπορείτε να κάνετε επιπλέον;

 Εσωτερικές και μεταβολικές ασθένειες, καθώς επίσης και η εντερική ανεπάρκεια αποικισμού πρέπει να αντιμετωπίζονται ταυτόχρονα. Εχει πλέον αποδειχθεί από πολλές μελέτες, εδώ και δεκαετίες, η επίδραση της διατροφής στην ανάπτυξη και την πορεία της ακμής. Εδώ κυρίως η αρνητική επίδραση της κατανάλωσης του γάλακτος και των προϊόντων με υδατανθράκων με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη (ζάχαρη, γλυκά, άσπρο αλεύρι προϊόντα), η σοκολάτα και τα ζωικά λίπη, καθώς και η ενίσχυση από το κάπνισμα έχουν αποκαλυφθεί.

 Να τρώτε υγιεινά (σαλάτες, ωμά λαχανικά, φρέσκα λαχανικά, άπαχο κρέας και ψάρι, γαλακτοκομικά προϊόντα). Λίγο γλυκό (ζάχαρη, σοκολάτα, γλυκά, κέικ, γλυκά φρούτα).

Ψωμί ολικής αλέσεως και καφέ ψωμί. Τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά,

βιταμίνη Β που περιέχουν συμπληρώματα βιταμινών, ιώδιο ή βρώμιο.

 Καθαρίστε το πρόσωπό σας καλά το βράδυ και να εφαρμόζετε τα φάρμακα τακτικά.

 Μην πιέζετε τα «σπυράκια»! Ο καθαρισμός να γίνεται απο εκπαιδευμένους αισθητικούς, αλλιώς, μπορεί να προκαλέσει μόνιμες ουλές!

Καλλυντικά σκευάσματα μπορεί να επιδεινώσουν σημαντικά την ακμή. Παρακαλούμε να χρησιμοποιείτε μόνο για την ακμή του δέρματος κατάλληλα καλλυντικά (« δεν φράζει τους πόρους ») και μόνο μετά από συμβουλή  γιατρού ή αισθητικό σας.

Τα σημάδια ακμής

Για τα σημάδια ακμής, χρησιμοποιούμε θεραπείες με λέιζερ, χημικά peeling, χειρουργική διόρθωση ουλών. Οι πιο σύγχρονες μέθοδοι είναι η CO2 και Er YAG λέιζερ θεραπείες και βαθύτερα peeling με διάφορα οξέα. Οι χειρουργικές επεμβάσεις και θεραπείες που χρησιμοποιούνται σε ειδικές περιπτώσεις ουλών. Είναι βέβαια καλύτερο να προληφθεί με την έγκαιρη θεραπεία ουλών.